Asociacioni i komunave me shumicë serbe po mbetet një nga çështjet kyçe për të ardhmen evropiane të Kosovës. Megjithatë, jo themelimi i tij, por dërgimi i draft-statutit në Gjykatën Kushtetuese është tashmë kusht për anëtarësimin e Kosovës në Këshillin e Evropës.
Këtë e konfirmoi ambasadori i Francës në Kosovë, Olivier Guerot, i cili tha se ky hap do të ishte një argument i fuqishëm për të bindur vendet që aktualisht janë kundër anëtarësimit të Kosovës në këtë organizatë.
“Kosova i përket atij forumi, por i duhen argumente për t’i bindur vendet kundërshtare. Një nga argumentet është jo themelimi, por dërgimi i statutit në Gjykatën Kushtetuese si një gjest i mirëbesimit. Ne jemi të gatshëm të mbështesim aplikimin e Kosovës në Këshillin e Evropës”, tha Guerot në RTK.
Ai nënvizoi se Gjykata Kushtetuese është autoriteti i vetëm që mund të përcaktojë nëse drafti është ose jo në përputhje me Kushtetutën e Kosovës.
Ambasadori gjerman në Kosovë, Jorn Rohde, theksoi se Gjermania dëshiron që procesi i anëtarësimit të Kosovës të jetë i suksesshëm, por theksoi se pret që Kosova ta bëjë pjesën e saj të punës. “Presim nga Kosova të bëjë pjesën e vet. Ka mosveprim dhe mosveprimi ka pasoja, të cilat nuk janë pozitive”, deklaroi ai.
Të dy ambasadorët theksuan se Asociacioni është pjesë e marrëveshjeve që nga viti 2013 dhe është përmendur sërish në marrëveshjen e Ohrit. Guerot theksoi se themelimi i Asociacionit do të ishte një sinjal i qartë i vullnetit të Kosovës për të përmbushur zotimet ndërkombëtare dhe një hap drejt integrimit euroatlantik.
“Nuk do të shpikim rrotën nga e para. ‘Elefanti në dhomë’ është Asociacioni. Rruga drejt NATO-s dhe BE-së kalon përmes themelimit të Asociacionit”, shtoi ai.
Ndërkohë, ambasadori Rohde theksoi se të gjithë kryeministrat e Kosovës që nga viti 2013 nuk kanë bërë mjaftueshëm për ta zgjidhur këtë çështje. Ai i bëri thirrje Kosovës që ta dërgojë draftin në Kushtetuese për ta testuar nëse është në përputhje me aktin më të lartë juridik të vendit.
Ambasadorët shmangën komentimin për deklaratat e ish-presidentit amerikan, Donald Trump, lidhur me rolin e tij në parandalimin e një konflikti mes Kosovës dhe Serbisë.
Në lidhje me akuzat se presioni është vetëm mbi Kosovën, ambasadori francez tha se presioni është mbi të dyja palët. Ai shtoi se Franca i kërkon Serbisë trajtim gjyqësor për autorët e sulmit në Banjskë, ndërsa ambasadori gjerman theksoi se Gjermania ngre çështjen e përgjegjësisë për këtë sulm në çdo takim me Serbinë.
Sa i përket masave të BE-së ndaj Kosovës, Rohde bëri të ditur se shumica e shteteve anëtare ishin për heqjen e menjëhershme të tyre, por disa veprime të pakoordinuara në veri bënë që disa vende të kërkojnë më shumë kohë. Sidoqoftë, ai tha se tashmë ka nisur një proces gradual i heqjes së tyre.
“Duhen dy persona për vallëzim”, tha Rohde, duke theksuar se Kosova nuk mund të ecë e vetme në këtë proces dhe se është e nevojshme një qasje e koordinuar.